การพัฒนาเมืองอัจฉริยะในปัจจุบันมีทั้งหมด 3 รูปแบบด้วยกัน แตกต่างกันออกไปด้วยวัตถุประสงค์และการดำเนินการ ซึ่งทั้ง 3 รูปแบบมีจุดประสงค์ร่วมกันคือการพัฒนาเมืองอัจฉริยะที่มีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับการดำรงชีวิตของมนุษย์ที่ลงตัว ได้แก่ การพัฒนาเมืองใหม่, การพัฒนาฟื้นฟูเมือง และการพัฒนาระบบบริการจัดการเมือง
1.การพัฒนาเมืองใหม่
การพัฒนาเมืองใหม่ (New Urban Developemt) คือ การพัฒนาก่อสร้างพื้นที่เมืองขึ้นใหม่ทั้งหมดในเขตพื้นที่การเกษตรหรือพื้นที่ธรรมชาติ (Green Field) เน้นพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานในการดำเนินชีวิต สาธารณูปการ ที่อยู่อาศัย แหล่งงาน ย่านพาณิชยกรรม และพื้นที่พักผ่อน
2.การพัฒนาฟื้นฟูเมือง
การพัฒนาฟื้นฟูเมือง (Urban Redevelopment) คือ การพัฒนา ปรับเปลี่ยน เพิ่มเติมพื้นที่และโครงสร้างพื้นฐานของเมืองที่มีอยู่เดิม แต่ชำรุดทรุดโทรมหรือมีศักยภาพไม่เพียงพอต่อการพัฒนาเมืองและประเทศในอนาคต การพัฒนารูปแบบนี้มีทั้งการพัฒนาฟื้นฟูพื้นที่เมืองชั้นในและพื้นที่ชานเมืองที่ยังพัฒนาได้ไม่เต็มศักยภาพ การพัฒนาอาคารประหยัดพลังงานในพื้นที่อยู่อาศัยและย่านพาณิชยกรรม การพัฒนาระบบผลิตและส่งจ่ายพลังงานหมุนเวียน และการติดตั้งระบบการควบคุมการให้บริการสาธารณูปโภค
3.การพัฒนาระบบบริการจัดการเมือง
การพัฒนาระบบบริหารจัดการเมือง (Development of Urban Management System) เป็นการพัฒนาเมืองที่ไม่มุ่งเน้นการพัฒนาเชิงกายภาพที่ทำให้รูปลักษณ์ของเมืองเปลี่ยนแปลง แต่เน้นการพัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเพื่อการควบคุมการให้บริการสาธารณูปโภค สร้างการมีส่วนร่วมของประชาชนในการบริหารจัดการเมืองอย่างมีประสิทธิภาพ
